Thuốc kháng sinh: Cứu tinh hay con dao hai lưỡi đối với sức khỏe?

 Kháng sinh là loại thuốc đã trở nên quá quen thuộc trong đời sống hằng ngày. Chúng thường được sử dụng để điều trị nhiều loại bệnh – từ các triệu chứng nhẹ cho đến những tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng – và có thể dễ dàng tìm thấy tại hầu hết các nhà thuốc. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ bản chất, cách hoạt động cũng như những hệ lụy tiềm ẩn khi sử dụng loại thuốc này. Vậy kháng sinh thực sự mang lại những lợi ích gì, và đâu là ranh giới giữa điều trị hiệu quả và tác hại khó lường? Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây. 1. Thuốc kháng sinh là gì?  Kháng sinh là gì? hiểu rõ về kháng sinh Kháng sinh là những hợp chất có khả năng chống lại vi khuẩn, thường được chiết xuất từ các vi sinh vật như nấm, vi khuẩn hoặc nhóm Actinomycetes. Chúng hoạt động bằng cách ức chế hoặc tiêu diệt vi sinh vật gây hại một cách hiệu quả. Bên cạnh các nguồn tự nhiên, ngày nay kháng sinh còn được sản xuất thông qua các phương pháp tổng hợp và bán tổng hợp từ các chất hóa học, ...

Tư duy tài chính cá nhân: Làm thế nào để không tiêu hết tiền khi vừa nhận lương?

 
Tư duy tài chính cá nhân: Làm thế nào để không tiêu hết tiền khi vừa nhận lương?



“Vừa nhận lương đã hết tiền” – thực trạng của số đông hiện nay 

Bạn đã bao giờ thấy mình "chưa hết tháng đã hết tiền"? hoặc mới chỉ "nhận lương vài ba ngày là không còn đồng nào"?
Bạn vừa nhận lương, thanh toán một loạt hóa đơn tiền nhà, tiền điện, tiền nước. Mua vài món cần thiết (và không cần thiết lắm), rồi... tài khoản về số 0. Ngày cuối tháng là chuỗi ngày chờ lương, cắt giảm chi tiêu và sống bằng "sức chịu đựng".

Đừng lo, bạn không cô đơn, chính bản thân tôi cũng vậy
Theo khảo sát năm 2024 của Visa Việt Nam, có đến 58% người trẻ dưới 35 tuổi cho biết họ không có kế hoạch tài chính cụ thể và gần 70% không tiết kiệm được quá 10% thu nhập mỗi tháng.

Vậy vấn đề nằm ở đâu? Không phải vì bạn kiếm quá ít, mà là vì bạn chưa có tư duy tài chính đúng.
Hãy cùng tôi khám phá cách tư duy và các nguyên tắc giúp bạn giữ tiền, quản lý tiền và biến lương thành tài sản.

5 nguyên tắc giúp bạn không “tiêu bay” tiền khi vừa nhận lương

1.Áp dụng nguyên tắc 50–30–20: Tự động phân bổ ngay khi có lương

Nguyên tắc 50–30–20 là một công cụ quản lý tài chính cá nhân đơn giản nhưng rất hiệu quả, giúp bạn kiểm soát chi tiêu và tiết kiệm một cách chủ động, đặc biệt phù hợp với người có thu nhập ổn định theo tháng.

Ngay khi nhận lương, hãy phân bổ ngân sách theo quy tắc 50–30–20:

  • 50% – Nhu cầu thiết yếu:
    Dành cho các khoản bắt buộc cần thiết để duy trì cuộc sống hằng ngày như:
    → Tiền thuê nhà, ăn uống, điện nước, đi lại, xăng xe, tiền học, bảo hiểm…

  • 30% – Mong muốn cá nhân:
    Đây là phần bạn dành để thưởng cho bản thân, phục vụ nhu cầu cảm xúc như:
    → Mua sắm, xem phim, du lịch, đi cà phê, làm đẹp, quà tặng…

  • 20% – Tiết kiệm và đầu tư:
    Khoản này bạn dùng để tích lũy lâu dài hoặc chuẩn bị cho tương lai, gồm:
    → Gửi tiết kiệm, đầu tư (cổ phiếu, trái phiếu, vàng…), quỹ khẩn cấp, bảo hiểm nhân thọ...

  • Theo khảo sát của VNDIRECT (2023), những người áp dụng phương pháp này có khả năng tiết kiệm được trung bình 2–3 triệu đồng mỗi tháng, ngay cả với mức lương dưới 10 triệu.          

Ví dụ cụ thể:
  • Giả sử bạn nhận lương 10 triệu đồng/tháng, bạn sẽ phân bổ như sau:

    Mục tiêuSố tiềnNội dung chi tiêu
    50% – Nhu cầu thiết yếu   5.000.000₫      Thuê nhà, ăn uống, điện nước, xăng xe
    30% – Mong muốn cá nhân  3.000.000₫      Mua sắm, đi chơi, quà tặng, giải trí
    20% – Tiết kiệm & đầu tư  2.000.000₫      Gửi tiết kiệm, đầu tư, quỹ dự phòng

Mẹo thực tế:
Dùng tính năng chia tài khoản tự động trên ví điện tử hoặc ngân hàng (như MoMo, MB Bank…) để “giấu” khoản tiết kiệm ngay khi nhận lương.

2. Chi tiêu theo kế hoạch – không theo cảm xúc

Một trong những nguyên nhân khiến nhiều người "vừa nhận lương đã hết tiền" là vì chi tiêu cảm tính, mua sắm theo cảm hứng chứ không có kế hoạch rõ ràng. Dù bạn có kiếm được bao nhiêu, nếu không quản lý được cảm xúc khi tiêu tiền, bạn vẫn dễ rơi vào vòng luẩn quẩn tài chính.Một ly trà sữa 60k, một chiếc áo đang giảm giá 50%, một bữa ăn sang hơn dự định... Những khoản nhỏ cộng lại thành nguy cơ lớn nhất “rút cạn” tài khoản.

Theo báo cáo của Nielsen (2022), người Việt trung bình chi tới 17% thu nhập vào các khoản “không có kế hoạch trước” – chủ yếu do cảm xúc chi phối.

Cách khắc phục:

  • Ghi lại các khoản chi trong ngày bằng app như Money Lover, Sổ Thu Chi…

  • Tạo danh sách “được phép mua” mỗi tuần để tránh vượt ngưỡng.

3. Xây dựng quỹ dự phòng tối thiểu 3–6 tháng sinh hoạt phí

Nếu bạn tiêu hết tiền mỗi tháng, bạn không chỉ sống “chạy lương” mà còn dễ gục ngã khi có biến cố (ốm đau, mất việc…).

Báo cáo từ World Bank (2023) cho thấy: hơn 63% người Việt không có nổi 10 triệu đồng dự phòng khi cần thiết.

Mục tiêu thực tế:

  • Mỗi tháng tiết kiệm tối thiểu 1 triệu vào tài khoản dự phòng riêng biệt

  • Không dùng tài khoản này trừ khi khẩn cấp (bệnh, thất nghiệp, tai nạn…)

4. “Tiết kiệm trước, tiêu sau” – nguyên tắc ngược nhưng đúng

Thay vì tiêu xong rồi mới “xem còn gì để tiết kiệm”, hãy lật ngược quy trình:
Ngay khi có lương, trích ngay 10–20% vào tài khoản tiết kiệm hoặc đầu tư nhỏ lẻ.

Gợi ý thực hiện:

  • Đăng ký gửi tiết kiệm tự động mỗi tháng

  • Hoặc chuyển sang đầu tư với số tiền nhỏ (như Tích lũy trái phiếu, chứng chỉ quỹ)

5. Nâng cấp tư duy tài chính cá nhân thường xuyên

Tư duy tài chính không tự nhiên mà có – nó cần rèn luyện, cập nhật và học hỏi liên tục.

Warren Buffett từng nói:
"Sự đầu tư tốt nhất là đầu tư vào chính bản thân bạn."

Hành động đề xuất:

  • Đọc sách: “Cha giàu cha nghèo”, “Người giàu có nhất thành Babylon”, “Tiền đẻ ra tiền” (Nguyễn Minh Tuấn)…

  • Theo dõi kênh YouTube hoặc blog tài chính uy tín: Happy Money, Web5ngay, Sunlife VN…

  • Dành 15 phút mỗi tuần để xem lại ngân sách cá nhân và điều chỉnh

Giữ được tiền – là kỹ năng sống còn thời hiện đại

Không có gì tệ bằng việc cả tháng đi làm vất vả mà cuối tháng nhìn lại… không còn gì.
Bạn hoàn toàn có thể thay đổi điều đó – không cần kiếm thêm hàng chục triệu, chỉ cần suy nghĩ và chi tiêu thông minh hơn.

Hãy bắt đầu từ những điều nhỏ:

  • Ghi lại chi tiêu

  • Trích tiết kiệm trước khi tiêu

  • Có kế hoạch và ranh giới rõ ràng với tiền bạc

Tiền không tự nhiên mất – nó chỉ chuyển sang tay người biết cách quản lý.
Hôm nay, bạn đã bắt đầu làm chủ được đồng tiền của mình chưa?



Comments